Koningsdag woordenboek

Het Koningsdag woordenboek is een online woordenboek ter gelegenheid van Koningsdag op 27 april. Wekelijks zullen de (nieuwe) woorden en uitdrukkingen die in verband met Koningsdag in de media opduiken, worden geregistreerd en beschreven in dit ‘Woordenboek van Koningsdag’:

  • Koningsbal
    Groot feest ter ere van de inhuldiging van de koning. Tot voor kort werd het woord koningsbal vooral aangetroffen in lokale krantjes in dorpen en provinciestadjes met een actief schuttersgilde. Daar wordt eenmaal per jaar een schutterskoning (of tegenwoordig ook wel een schutterskoningin) aangewezen: meestal de persoon die bij een schietwedstrijd van het schuttersgilde de eerste prijs heeft behaald, wat vervolgens gevierd wordt met een groots koningsbal.
  • Koningsblauw
    De kleur Royal Blue ofwel koninklijk blauw.
  • Koningsboek
    Boek voor de koning, aangeboden door het Nationaal Comité Inhulding wat gratis aan alle ongeveer 6 miljoen huishoudens in het Koninkrijk zal worden aangeboden zowel in de vorm van een e-book als een papieren versie.
  • Koningsboom
    Boom die volgens traditie geplant wordt bij een troonswisseling. Koningsbomen zijn meestal lindebomen, vandaar dat ook het woord koningslinde wel wordt gebruikt.
  • Koningsbrood
    Brood volgens speciaal recept, dat ontwikkeld is als idee voor Koningsdag 2015 om de koning warm welkom te geten in Dordrecht.
  • Koningsdag
    Nationale feestdag ter gelegenheid van de verjaardag van koning Willem-Alexander op 27 april, mits deze niet op een zondag valt dan wordt Koningsdag verplaatst naar de dag ervoor 26 april.
  • Koningsdagconcert
    Het Koningsdagconcert is een speciaal concert in Nederland dat ter gelegenheid van Koningsdag wordt gegeven vanuit Paleis Noordeinde te Den Haag. De traditie is ingezet in 1985 toen prins Claus voorzitter van het Jaar van de Muziek was. Het concert is toegankelijk voor een zeer select gezelschap, maar wordt wel altijd uitgezonden door de NOS, zodat ook niet-genodigden het concert kunnen volgen. Koning Willem-Alexander stelt zelf de gastenlijst samen.
  • Koningsdagfeesten
    In heel Nederland worden tijdens Koningnacht  en Koningsdag leuke feesten georganiseerd voor het groot Nederlands publiek. Voor sommige feesten moet je een kaartje kopen en sommige feesten zijn gartis toeganklijk.
  • Koningsdagkermis
    Op verschillende plaatsen in Nederland wordt tijdens Koningsdag speciale kermissen opgebouwd. Zo ook in bijv.: Den Haag, Budel, Heemstede, Capelle a/d Ijssel, Noordwijk, Pannerden en vele ander plaatsen in Nederland.
  • Koningsdagkleding
    Over het algemeen oranje kleding die veel Nederlanders dragen tijdens Koningsdag. Het dragen van dezelfde oranje kleding verbindt en draagt bij aan een grotere saamhorigheid.
  • Koningsdagkrant
    Speciale online krant voor al het Koningsnacht en Koningsdag nieuws
  • Koningsdagloterij
    Loterij van de staat die op 27 april tijdens Koningsdag plaats zal vinden. Vaak met enorme jackpot prijzen die op kunnen lopen tot wel 35 miljoen euro.
  • Koningsdagshirts
    Veel producenten van oranjekleding maken in aanloop naar Koningsdag vaak leuke en grappige t-shirts met als thema Koningsdag.
  • Koningsdans
    Speciale tango voor koning Willem-Alexander en koninging Máxima
  • Koningslied
    Lied ter ere van de koning (of koningin) van Nederland. Eind februari 2013 explodeerde het gebruik van het woord koningslied in de media toen het Nationaal Comité Inhuldiging bekendmaakte dat er ter gelegenheid van de troonsbestijging door Willem-Alexander ‘een Koningslied komt dat heel Nederland op 30 april moet kunnen meezingen’
  • Koningsmantel
    Mantel die gedragen wordt door koning Willem-Alexander bij zijn inhulding.
  • Koningsnacht
    Nacht vóór Koningsdag, tijdens welke in sommige plaatsen allerlei festiviteiten plaatsvinden. De nachtelijke Oranjefeesten worden georganiseerd in de nacht vóór Koningsdag (27 april). Die nacht zal dan vanzelf Koningsnacht gaan heten, een woord dat in de volksmond in Den Haag vervolgens wel zal worden verbasterd tot Koningsnach.
  • Koningsrap
    Rap als onderdeel van het Koningslied, maar ook het eerbetoon van Ali B aan de koning tijdens de Koningsvaart.
  • Koningstientje
    Een speciale herdenkingsmunt ter gelegenheid van de troonswisseling met de beeltenis van koning Willem-Alexander
  • Koningstour
    Het koningspaar koning Willem-Alexander en koningin Máxima bezoeken alle 12 provincies van Nederland bezoeken met een Koninklijke Toer.
  • Koningstram
    Rond de inhuldiging reed er in Amsterdam een gouden tram. De gouden koningstram werd ingezet in de reguliere dienstregeling.
  • Koningstrein
    De NS rijdt in de periode rond Koningsdag met een oranje koningstrein door Nederland. De oranje koningstrein wordt ingezet in de reguliere dienstregeling.
  • Koningsdagtrekking
    De trekking van de staatsloterij tijdens Koningsdag. Vaak met enorme jackpot prijzen die op kunnen lopen tot wel 35 miljoen euro.
  • Koningsvaart
    Feestelijke vaartocht door de nieuwe koning gemaakt ter gelegenheid van zijn inhuldiging. Het publiek en het koningspaar zullen tijdens de koningsvaart kunnen genieten ‘van kunst en cultuur van hoogwaardig niveau’. De koningsvaart zal overigens niet altijd plaatsvinden in de zogeheten koningssloep, maar in een wat meer stabiele en bovendien geheel waterdichte boot.
  • Koningsdagtaart
    Oranje Koningsdag taart versierd met Nederlandse vlaggetjes en een gouden kroon bovenop. Deze speciale oranje koningsdagtaarten zijn ook vaak online te koop.
  • Koningsdagtompouce
    Een tompouce, ook wel tompoes genaamd is een typisch Nederlands gebakje en tijdens Koningsdag kleurt deze oranje.
  • Koningsdagvlag
    Speciale Koningsdag vlag ter gelegenheid van de verjaardag van Willem-Alexander. Een vlag met veel oranje en natuurlijk de nationale driekleur erop.
  • Koningsspelen
    Programma van sporten en spelletjes ter gelegenheid van de inhuldiging van de nieuwe koning. Ter gelegenheid van de troonswisseling worden op 26 april 2013 koningsspelen voor schoolkinderen gehouden. Ook in het verleden werden (hier te lande en ook elders) wel koningsspelen gehouden. Soms waren die niet alleen voor kinderen, maar waren het heuse volksspelen. De koningsspelen bij de wisseling van de wacht tussen Wilhelmina en Juliana werden incidenteel ook wel kroningsspelen genoemd.
  • Koningswup
    Een speciale Koningsdag actie van de Albert Hein waarbij klanten een oranje Koningsdag ‘wuppie’ krijgen
  • Koningszegels
    Speciale inhuldigings postzegels van koning Willem-Alexander
  • Koningsdag vlaginstructies
    Instructies over het hoe en wanneer je de Koningsdagvlag uit mag hangen tijdens Koningsdag op 27 april
  • Lintjesregen
    Met Koningsdag worden er Koninklijke Onderscheidingen uitgedeeld, zogenaamde lintjes.
  • Koningsdagquotes
    Koningsdag quotes, citaten en grappige teksten van of over koning Willem-Alexander en het koningshuis